Edukacja:

Gdy był jeszcze młody uczył się w szkole parafialnej w swoim rodzinnym mieście, potem w poznańskiej szkole średniej, następnie w seminarium duchownym, które ukończył święceniami kapłańskimi na przełomie lat 1778-1779. W 1779 r. wyjechał na studia zagraniczne do College Royal w Paryżu, gdzie poświęcił się głównie naukom przyrodniczym i fizycznym. Poznał tam bardzo znanego, jak na owe czasy, filozofa Buffona, autora wielotomowej "Historii naturalnej" oraz "Epoki natury", dzieła przedstawiającego ewolucyjny tok dziejów świata. Po powrocie do kraju w 1781 r. Staszic został wychowawcą synów Andrzeja Zamoyskiego. Wpłynęło to bardzo na jego światopogląd, ponieważ do tej pory interesowały go tylko sprawy czysto naukowe, a teraz stał się bardzo wrażliwy na aspekty polityczne. W 1787 r. wydał książkę pt. ,,Uwagi nad życiem Jana Zamoyskiego", a w 1890 ,,Przestrogi dla Polski". W tym samym roku wyruszył w podróż do Włoch, podczas której powstał ,,Dziennik podróży".

Działalność:


Po roku 1795, gdy Polska została wymazana z mapy Europy, zajął się działalnością na rzecz rozwoju gospodarczego kraju oraz pracą naukową. W dniach 3-22 sierpnia 1805 r. odbywa wyprawę naukową w Tatry i rozpoczyna pisanie dzieła "O ziemiorództwie Karpatów i innych gór i równin Polski". Od 16 października 1808 r. był prezesem Towarzystwa Przyjaciół Nauk, które istniało w Warszawie od 16 listopada 1800 r. Na tym stanowisku Staszic działał aż do śmierci. W latach 1807-15 był członkiem Izby Edukacyjnej i Dyrekcji Edukacji Narodowej Księstwa Warszawskiego. Później został członkiem Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych. 1807 r. ubiega się o urząd referendarza. Mianowany zostaje nim przez Fryderyka Augusta w listopadzie 1808 r. W 1815 roku staje się członkiem Komisji Rządowej Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Królestwa, gdzie zajmował się sprawami organizacji szkolnictwa. W 1816 r. został mianowany na dyrektora Wydziału (później Dyrekcji) Przemysłu i Kunsztów w Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji. Urząd ten sprawował do maja 1824 r., kiedy to po konflikcie z Druckim-Lubeckim, na prośbę Staszica car Rosji zdymisjonował go. Stanisław Staszic był bardzo ważnym reformatorem szkolnictwa, w 1816 r. założył Szkołę Akademiczno-Górniczą w Kielcach i Instytut Agronomiczny w Marymoncie. W 1816 r. utworzono Królewski Uniwersytet w Warszawie, w którym na czele Rady Głównej stanął ten wielki Polak. Także na wniosek Staszica założona została w Warszawie w 1825 r. Szkoła Przygotowawcza do Instytutu Politechnicznego, która w 1827 r. osiągnęła status wyższej uczelni. Do jednych z największych osiągnięć Staszica należy utworzone w 1816 r. Hrubieszowskie Towarzystwo Rolnicze. Jednakże dopiero w 1811 r. stał się ich prawnym właścicielem. Tereny te miały powierzchnię 6000 hektarów (12000 morgów) i oprócz miasta Hrubieszów znajdowało się tam kilka wiosek. Statut HTR zniósł w tych dobrach pańszczyznę i nadał chłopom prawo własności użytkowanej ziemi, a na własność wspólną przeznaczył lasy, stawy, część gruntów uprawnych oraz młyny, tartak, cegielnie itp. Towarzystwo prowadziło kasę pożyczkową, szpital, organizowało szkoły, udzielało stypendiów itp. HTR było wówczas jedną z najbardziej dojrzałych organizacji przedspółdzielczych w Europie.

Do najwybitniejszych dzieł literackich Stanisława Staszica należą:

• "Uwagi nad życiem Jana Zamoyskiego" (1787),
•  "Przestrogi dla Polski" (1790),
• "O ziemiorództwie Karpatów i innych gór i równin Polski" (1815), "Ród ludzki (1819-20).

Ponadto przetłumaczył on wiele książek, m.in. "Epoki natury" Buffona. Staszic był w Warszawie postacią bardzo popularną, bohaterem licznych anegdot. Dzięki jego staraniom i hojnie ofiarowanym funduszom wzniesione zostały do dziś istniejące: Pałac Staszica oraz pomniki - Mikołaja Kopernika i ks. Józefa Poniatowskiego; w swym testamencie przeznaczył znaczne środki  na rzecz kilku warszawskich szpitali, na wydział lekarski Uniwersytetu Warszawskiego i Instytut Głuchoniemych oraz na budowę dla ubogich Domu Przytułku i Pracy przy ul. Wolskiej.

Miarą uznania jego zasług były wysokie godności i zaszczyty, jakimi go obdarzono: w 1816 r. został radcą stanu w Księstwie Warszawskim, w 1824 r. - ministrem Stanu Królestwa Polskiego. W 1815 r. odznaczono go orderem św. Stanisława. W 1824 r. - Orderem Orła Białego. Zmarł 20 stycznia 1826 r., a 24 stycznia odbył się jego pogrzeb, w którym uczestniczyło 14 tysięcy warszawiaków. Jego grób znajduje się przy dawnym kościele klasztornym Ojców Kamedułów na Bielanach. Ciekawostką jest to, że przez niemal cztery lata po śmierci Staszica jego grób był miejscem spotkań warszawskiej młodzieży i członków ruchów patriotycznych.

Opracowały na podstawie www.wikipedia.org: Ola Pazdyga 2ag, Ania Palczewska 2ag